همه چیز درباره شیرهای دیلوج

شیر دیلوج ولو که با نام شیر سیلابی نیز شناخته می‌شود، یکی از تجهیزات کاربردی در سیستم‌های اطفای حریق است که وظیفه قطع و وصل جریان آب را بر عهده دارد. این شیر با عملکرد سریع خود، آب را در کمترین زمان ممکن به سمت نازل‌های خروجی هدایت می‌کند.

در این مقاله، به بررسی عملکرد، ساختار، اجزا و کاربردهای دیلوج ولو می‌پردازیم تا اطلاعات جامعی برای انتخاب و استفاده بهینه از این شیر آتش‌نشانی ارائه دهیم.

 

شیر دیلوج ولو چیست؟

شیر دیلوج ولو، که به نام شیر سیلابی نیز شناخته می‌شود، آب را با فشار بالا و در سطح گسترده جابجا می‌کند. این شیرها معمولاً در سیستم‌های ایمنی و آتش‌نشانی استفاده می‌شوند که در آن‌ها لوله‌کشی تا قبل از فعال شدن سیستم، خالی از آب است. به دلیل داشتن اجزای بیشتر نسبت به سایر شیرهای صنعتی، سیستم‌های دیلوج ولو از نظر طراحی پیچیده‌تر هستند.

فشار آب بالادستی در این شیر باعث بسته نگه داشتن آن می‌شود، بنابراین نیازی به نیروی اضافی برای بسته ماندن ندارد. هنگام طراحی سیستم اطفای حریق، فشار مورد نیاز برای عملکرد صحیح دیلوج ولو باید در نظر گرفته شود.

 

 

اجزای اصلی شیر دیلوج

اجزای اصلی شیر دیلوج شامل بخش‌های مختلفی است که هرکدام به نوبت خودشان تاثیر فق العاده ای در عملکرد صحیح این شیر دارند. این اجزا به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در شرایط اضطراری به سرعت و به طور مؤثر عمل کنند. ادامه، اجزای اصلی شیر دیلوج معرفی شده‌اند:

۱. بدنه شیر (Valve Body)

بدنه شیر دیلوج از مواد مقاوم در برابر فشار و خوردگی مانند برنج، چدن داکتیل یا فولاد ضدزنگ ساخته می‌شود. طراحی این بدنه به گونه‌ای است که در شرایط سخت محیطی و دماهای بالا عملکرد مطمئنی داشته باشد.

۲. دیافراگم یا پیستون (Diaphragm or Piston)

این قطعه داخلی، مسیر آب را مسدود می‌کند تا زمانی که شیر به‌طور فعال باز نشده باشد. دیافراگم معمولاً از جنس لاستیک مقاوم در برابر فشار ساخته شده، در حالی که پیستون می‌تواند فلزی یا ترکیبی از فلز و مواد مقاوم باشد.

۳. عملگر (Actuator)

عملگر می‌تواند مکانیکی، هیدرولیکی یا پنوماتیکی باشد و نقش کلیدی در باز شدن سریع شیر دارد. این قطعه مستقیماً به سیستم فرمان متصل است و با دریافت سیگنال الکتریکی یا تغییرات فشار، مسیر جریان را باز می‌کند.

۴. سیستم فرمان (Control Trim)

سیستم فرمان شامل مجموعه‌ای از لوله‌ها، اتصالات، سوپاپ‌های کنترل و تجهیزات کنترلی برقی یا مکانیکی است. این سیستم وظیفه ارسال و دریافت سیگنال‌های کنترل را بر عهده دارد و در مواقع ضروری دستور باز شدن شیر را صادر می‌کند.

۵. سیستم هشدار (Alarm System)

در صورت فعال شدن شیر دیلوج، سیستم هشدار اپراتورها را از وقوع آتش‌سوزی مطلع می‌کند. این سیستم می‌تواند به صورت الکتریکی یا مکانیکی طراحی شود.

۶. شیر تخلیه (Drain Valve)

برای کاهش فشار اضافی در سیستم، این شیر به صورت دستی باز شده و آب را از سیستم خارج می‌کند. این قابلیت در زمان تعمیر و نگهداری و همچنین تست عملکرد دیلوج ولو ضروری است.

۷. سیستم کنترل جریان (Flow Control System)

برخی مدل‌های دیلوج ولو دارای سیستم کنترل جریان هستند که به تنظیم میزان فشار و دبی خروجی کمک می‌کند. این قابلیت باعث بهینه‌سازی مصرف آب در شرایط اضطراری می‌شود.

 

 

جنس بدنه و اجزای دیلوج ولو

شیر دیلوج معمولاً از چدن داکتیل ساخته می‌شود که برای محیط‌های مرطوب یا آب شور، می‌توان از جنس نیکل-آلومینیوم برنز استفاده کرد. تریم این شیر از استنلس استیل ساخته می‌شود تا از رسوب‌گذاری و اختلال در عملکرد جلوگیری شود. همچنین، شیرهای برقی و سایر اجزای تریم معمولاً از جنس برنجی انتخاب می‌شوند.

کاربردهای شیر دیلوج ولو

این شیرها در مواقعی استفاده می‌شوند که احتمال آتش‌سوزی بالا باشد و نیاز به تخلیه سریع حجم زیادی از آب وجود داشته باشد. از جمله کاربردهای رایج آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• محافظت از مخازن قابل احتراق
• انبارهای تجهیزات و مواد اشتعال‌پذیر
• سایت‌های ذخیره‌سازی یا پردازش مواد شیمیایی
• خنک‌سازی سطوح برای جلوگیری از تغییر شکل یا فروپاشی ساختاری
• حفاظت از ترانسفورماتورها و خطوط پردازشی در برابر انفجار

 

ویژگی‌های اصلی شیر دیلوج

شیرهای دیلوج دارای طراحی خاصی هستند که عملکرد بهینه و ایمنی بالایی را در سیستم‌های اطفای حریق فراهم می‌کنند. این ویژگی‌ها باعث می‌شوند که این نوع شیر در محیط‌های صنعتی و حساس مورد استفاده قرار گیرد.در ادامه، برخی از ویژگی‌های اصلی این شیر آورده شده است:

• دارای بخش‌های متحرک الاستومری تک‌قطعه‌ای، بدون نیاز به تعمیرات مداوم
• اجزای داخلی قابل تعویض و نگهداری آسان
• ساخته شده از مواد مقاوم در برابر خوردگی
• طراحی شده برای تنظیم مجدد بدون نیاز به باز کردن کامل شیر
• سازگاری با سیستم‌های کنترل الکتریکی، هیدرولیکی، پنوماتیکی و مکانیکی

 

مزایا و معایب شیرهای دیلوج

شیرهای دیلوج مزایا و معایب خاص خود را دارند که در انتخاب و استفاده از آن‌ها باید مورد توجه قرار گیرد.

مزایا

• هزینه کمتر در مقایسه با برخی سیستم‌های دیگر
• استفاده از آب برای خاموش کردن آتش که ایمن‌تر و در دسترس‌تر است

معایب

• احتمال آسیب به تجهیزات الکتریکی حساس در اثر تخلیه آب
• نیاز به تمیزکاری طولانی‌تر در مقایسه با سیستم‌های گازی یا پودری
• نیاز به مخزن آب بزرگ جهت عملکرد صحیح سیستم

 

نحوه عملکرد شیرهای دیلوج

عملکرد مکانیکی

در شیرهای دیلوج مکانیکی، از یک دیافراگم هیدرولیکی برای کنترل جریان آب استفاده می‌شود. این دیافراگم توسط فشار آب در محفظه بالایی بسته نگه داشته می‌شود. هنگام تشخیص حریق، سیستم کنترلی سیگنال را ارسال کرده و یک شیر کوچک باز می‌شود که فشار داخل محفظه کاهش می‌یابد. این کاهش فشار باعث باز شدن دیافراگم و تخلیه سریع آب به سیستم می‌شود.

عملکرد الکتریکی

در مدل‌های الکتریکی، کنترل جریان آب توسط یک سوئیچ الکتریکی انجام می‌شود که از طریق سیستم تشخیص حریق فعال می‌شود. در زمان وقوع آتش‌سوزی، جریان برق به سوئیچ قطع شده و شیر دیلوج باز می‌شود تا آب به سرعت در سیستم پخش شود.

 

نکات مهم در خرید شیرهای دیلوج

انتخاب شیر دیلوج مناسب تأثیر مستقیمی بر عملکرد سیستم اطفای حریق دارد. عوامل مختلفی مانند مقاومت در برابر رسوبات، جلوگیری از انسداد و کیفیت ساخت، در افزایش طول عمر و بهبود عملکرد این شیرها نقش دارند.در ادامه، نکات مهمی که هنگام خرید شیرهای دیلوج باید در نظر گرفته شوند، آورده شده است:

۱. وجود قطعات متحرک در معرض آب

بسیاری از شیرهای دیلوج شامل قطعات مکانیکی مانند استم (Stem)، پیستون و دیگر اجزای متحرک هستند. قطعاتی که دائماً در تماس با آب هستند ممکن است در شرایط اضطراری به دلیل تجمع رسوبات دچار مشکل شوند. بنابراین انتخاب شیرهایی که از طراحی مقاوم در برابر رسوبات برخوردار هستند، اهمیت بالایی دارد.

۲. جلوگیری از انسداد در مسیر جریان

وجود بخش‌های تثبیت‌کننده در داخل برخی از شیرها ممکن است باعث ایجاد انسداد در مسیر جریان آب شود. از آنجایی که آب اطفای حریق معمولاً حاوی ذرات رسوبی است، باید از مدل‌هایی استفاده شود که دارای مکانیزم‌های ضدگرفتگی باشند.

۳. کیفیت پوشش و رنگ‌آمیزی بدنه شیر

کیفیت رنگ‌آمیزی و پوشش‌دهی شیر دیلوج فقط جنبه زیبایی ندارد. در فرآیند ریخته‌گری، ممکن است حباب‌های گازی در سطح شیر ایجاد شود که باعث کاهش مقاومت بدنه در برابر شرایط سخت محیطی شود. انتخاب شیرهایی با پوشش مقاوم، عمر مفید آن‌ها را تا ۲۰ سال افزایش می‌دهد.

 

 

سخن پایانی

شیر دیلوج ولو یکی از تجهیزات کاربردی در سیستم‌های اطفای حریق است که با عملکرد سریع خود، نقش مهمی در ایمنی و کنترل آتش دارد. انتخاب صحیح این شیر و آگاهی از نحوه عملکرد آن، تأثیر زیادی در کارایی سیستم‌های اطفای حریق خواهد داشت. اگر قصد خرید و نصب دیلوج ولو را دارید، حتماً به جنس بدنه، نوع عملگر و قابلیت‌های کنترل فشار آن توجه کنید.